Przewidywanie właściwości nanomateriałów

Aby przyspieszyć badania nanomateriałów i rozszerzyć naszą wiedzę o ich potencjalnym szkodliwym wpływie, badacze mogą wykorzystać wnioskowanie przez analogię. Polega ono na wykorzystaniu informacji dotyczących substancji podobnego pochodzenia, dla których dostępne są dane do przewidywania właściwości substancji docelowych, dla których informacje są niepełne lub niedostępne.

Wnioskowanie przez analogię można wykorzystać w przypadku pojedynczych substancji, w tym nanomateriałów, zgodnie z rozporządzeniem REACH, ale także w przypadku grup substancji i nanopostaci do określenia tendencji w ich obrębie. Jeżeli grupowanie substancji i wnioskowanie przez analogię zostało przeprowadzone właściwie, można ograniczyć badania eksperymentalne, ponieważ nie jest konieczna ocena każdej substancji docelowej oddzielnie.

 

Użycie dostępnych danych do wypełniania luk

Wnioskowanie przez analogię jest szczególnie przydatne do generowania danych do celów regulacyjnych, ponieważ dzięki temu organy kontrolne dysponują wystarczającymi danymi do podejmowania decyzji w sprawie chemikaliów i zapewnienia bezpieczeństwa ich stosowania.  

Grupowanie jest dopuszczalne:  

  • W obrębie różnych nanopostaci danej substancji
  • Między innymi substancjami w tym samym zakresie wielkości
  • Ewentualnie między różnymi postaciami substancji od postaci luzem do nanopostaci

Grupowanie stosowano pierwotnie w przypadku chemikaliów, a następnie rozszerzono na nanopostacie.

 

Określanie właściwości nanomateriałów

Nanomateriały można wytwarzać i modyfikować, dzięki czemu mają różne właściwości. Dotyczy to rozmiarów, kształtu, krystaliczności i obróbki powierzchni, czyli procesu powlekania powierzchni nanomateriału. Na przykład niektóre wielościenne nanorurki węglowe można powlekać, dzięki czemu przyłączają się do narządów i skuteczniej dostarczają środki farmaceutyczne.

 

Rejestracja chemikaliów w systemie REACH przy użyciu wnioskowania przez analogię

Rozporządzenie REACH określa wymóg dostarczenia danych dotyczących substancji wytwarzanych w ilości przekraczającej 1 tonę rocznie. W przypadku nanopostaci osiągnięcie tego poziomu może być trudne, ponieważ wymóg dotyczy ogólnego tonażu nanopostaci i innych postaci substancji, a nie pojedynczej nanopostaci.

Nanopostacie często produkuje się w znacznie mniejszej ilości: od kilku gramów do 100 kg rocznie, w zależności od zastosowań i rynków zbytu.

Przy rejestracji chemikaliów w systemie REACH przedsiębiorstwa muszą uzasadnić wybór wnioskowania przez analogię. Winno to być uzasadnione naukowo wyjaśnienie, dlaczego grupowanie nanopostaci jest możliwe, poparte dostępnymi danymi, na przykład dotyczącymi zagrożenia lub losu substancji pierwotnych i docelowych.

 

Opracowywanie ram wnioskowania przez analogię

W ciągu ostatnich dziesięciu lat dokonano znacznego postępu w ocenie, czy wnioskowanie przez analogię jest możliwe i jakie informacje są konieczne, aby było ono wiarygodne.

ECHA i OECD opublikowały wytyczne stanowiące ramy i granice stosowania wnioskowania przez analogię dla zapewnienia zgodności z przepisami i dopuszczalności tej metody.

Dzięki projektom badawczym, na przykład GRACIOUS, opracowano ramy (głównie dla przemysłu) stosowania wnioskowania przez analogię w systemie REACH, ale także dla wsparcia zrównoważonego rozwoju produktów.

Mimo postępu należy jednak uczynić więcej, aby dodatkowo wzmocnić dopuszczalność i uznawanie wnioskowania przez analogię między różnymi nanopostaciami.