Badania dotyczące środowiska
W miarę upływu czasu rosną obawy dotyczące potencjalnego ryzyka dla środowiska wynikającego z produkcji i stosowania nanomateriałów. Jak badania finansowane przez UE przyczyniają się do wyjaśnienia tych wątpliwości?
Unikalne właściwości nanomateriałów sprawiają, że trudno ocenić ich zagrożenia dla środowiska. Badanie zagrożeń dla środowiska stwarzanych przez nanomateriały to złożone zadanie obejmujące wiele różnych obszarów wiedzy naukowej.
Aby uzyskać miarodajne i wiarygodne wyniki oceny zagrożeń dla środowiska, badacze muszą zgromadzić informacje dotyczące wszystkich etapów cyklu istnienia nanomateriału, od produkcji aż po recykling lub usuwanie materiału.
Obejmuje to w szczególności:
- informacje określające właściwości fizykochemiczne danego nanomateriału;
- zrozumienie, dokąd w środowisku naturalnym trafia nanomateriał;
- określenie, które organizmy są narażone na kontakt z nanomateriałem;
- prognozę narażenia wody, gleby i osadów na nanomateriały;
- poznanie, czy i jak nanomateriały ulegają przekształceniom po uwolnieniu do środowiska – innymi słowy, jak poszczególne nanomateriały reagują z innymi chemikaliami w środowisku, zarówno tymi występującymi naturalnie, jak i wytworzonymi przez człowieka.
Projekty badawcze finansowane przez UE mają na celu opracowanie narzędzi, metod badawczych i technologii służących do monitorowania i pomiaru poziomu nanomateriałów w środowisku. Prace te nie tylko dostarczą naukowcom i prawodawcom wiarygodniejszych danych do oceny zagrożeń dla środowiska stwarzanych przez nanomateriały, ale także pozwolą na określenie, kiedy konieczne będą dalsze środki zarządzania ryzykiem.
Dwa unijne projekty badacze – MARINA (Managing Risks of Nanomaterials – Zarządzanie ryzykiem w zakresie nanomateriałów) oraz SUN (Sustainable Nanotechnologies – Zrównoważone nanotechnologie) – przyniosły już obiecujące wyniki w zakresie oceny narażenia środowiska na nanomateriały oraz tworzenia realistycznych scenariuszy narażenia dla środowiska. Owocem tych projektów są też ważne zalecenia dotyczące aktualizacji wytycznych badawczych dla nanomateriałów, co umożliwi właściwym organom opracowanie lepszych metod badawczych oraz znormalizowanych metod sporządzania oceny ryzyka dla środowiska w odniesieniu do nanomateriałów.