Τα νανοϋλικά στις οθόνες
Πώς λειτουργούν τα αντιηλιακά;
Για να αποφύγουμε τα εγκαύματα από τον ήλιο, χρησιμοποιούμε αντιηλιακά προστατεύοντας το δέρμα μας από τις υπεριώδεις ακτίνες (ακτίνες UVB και UVA). Τα αντιηλιακά φίλτρα λειτουργούν με διάφορους τρόπους. Μερικά από αυτά βασίζονται σε ανόργανα στοιχεία και χρησιμοποιούν νανομορφές χημικών ουσιών, όπως διοξείδιο του τιτανίου (TiO2) και οξείδιο του ψευδαργύρου oxide (ZnO), για να αντανακλούν τις υπεριώδεις ακτίνες μακριά από το δέρμα. Τα φίλτρα ανόργανων στοιχείων είναι αποτελεσματικά αμέσως μόλις εφαρμοστούν. Τα χημικά αντιηλιακά φίλτρα περιέχουν ουσίες όπως η οξυβενζόνη. Πρέπει να εφαρμόζονται πριν από την έκθεση στον ήλιο, καθώς προστατεύουν από τα ηλιακά εγκαύματα μέσω της απορρόφησης των υπεριωδών ακτίνων.
Η συγκέντρωση φίλτρων υπεριωδών ακτίνων που χρησιμοποιούνται στα αντιηλιακά εξαρτάται από τον επιθυμητό δείκτη αντιηλιακής προστασίας (SPF). Τα επίπεδα συγκέντρωσης ελέγχονται και δεν θα πρέπει να υπερβαίνουν το 25 % της σύνθεσης του τελικού προϊόντος για τα φίλτρα ορυκτών ή το 10 % για τα χημικά φίλτρα.
Γιατί χρησιμοποιούνται νανοϋλικά στα αντιηλιακά;
Τα ανόργανα στοιχεία που λειτουργούν ως φίλτρα υπεριωδών ακτίνων περιέχουν νανοσωματίδια και παρέχουν προστασία μεγαλύτερης διάρκειας, δεδομένου ότι είναι πιο σταθερά σε σύγκριση με τα χημικά φίλτρα. Το ZnO θεωρείται ότι παρέχει την πλέον αποτελεσματική προστασία. Τα αντιηλιακά που περιέχουν νανοσωματίδια ZnO και TiO2 παρέχουν τη δυνατότητα μη λευκού φινιρίσματος, παρόμοιου με τα αντιηλιακά χημικής βάσης.
Είναι ασφαλής η χρήση αντιηλιακών που περιέχουν νανοσωματίδια;
Η επιστημονική επιτροπή για την ασφάλεια των καταναλωτών (SCCS) εξέφρασε ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των αντιηλιακών προϊόντων σε μορφή σπρέι που περιέχουν TiO2, δεδομένου ότι υπάρχουν υπόνοιες ότι προκαλεί καρκίνο σε περίπτωση εισπνοής.
Για την προστασία των πολιτών, κάθε προϊόν που περιέχει TiO2 πάνω από ένα ορισμένο όριο πρέπει να περιλαμβάνει στην ετικέτα του την ακόλουθη προειδοποίηση: «Προσοχή! Κατά τον ψεκασμό μπορούν να σχηματιστούν επικίνδυνα εισπνεύσιμα σταγονίδια. Μην αναπνέετε το εκνέφωμα ή τα σταγονίδια».
Αντιηλιακά και περιβάλλον
Παρότι τα στοιχεία σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι περιορισμένα, τα χημικά φίλτρα, όπως η οξυβενζόνη, έχουν συσχετιστεί με τη λεύκανση των κοραλλιών και έχουν αναφερθεί ως ενδοκρινικοί διαταράκτες. Λόγω αυτών των ευρημάτων, για παράδειγμα στη Χαβάη, η χρήση τους έχει απαγορευτεί ως μέτρο προφύλαξης.
Οι διαθέσιμες μελέτες για τα φίλτρα ανόργανων στοιχείων είναι πολύ λίγες. Είναι δύσκολο να αναπαραχθούν σε εργαστηριακό περιβάλλον αξιόπιστες συνθήκες για όλες τις περιβαλλοντικές μεταβλητές, τα συστατικά των αντιηλιακών και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις.
Οι διακυμάνσεις του μεγέθους, του σχήματος ή της επίστρωσης της επιφάνειας των σωματιδίων ενδέχεται επίσης να επηρεάζουν την επικινδυνότητα των προϊόντων. Παρότι ο ψευδάργυρος αποτελεί βασικό θρεπτικό στοιχείο, μπορεί να είναι τοξικός σε υψηλές δόσεις, ιδίως για τους υδρόβιους οργανισμούς.
Τόσο το οξείδιο του ψευδαργύρου όσο και ο χλωριούχος ψευδάργυρος έχουν εναρμονισμένη ταξινόμηση, γεγονός που σημαίνει ότι είναι τοξικά για τους υδρόβιους οργανισμούς σε συγκεντρώσεις κάτω από 10 χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο. Όσον αφορά το διοξείδιο του τιτανίου, δεν υπάρχει επί του παρόντος εναρμονισμένη ταξινόμηση για τις επιπτώσεις του στο περιβάλλον.