Κανονισμός
Στην ΕΕ, τα νανοϋλικά καλύπτονται από το ίδιο αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο που διασφαλίζει την ασφαλή χρήση όλων των χημικών ουσιών και μειγμάτων, δηλαδή από τους κανονισμούς REACH και CLP. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αξιολογηθούν οι επικίνδυνες ιδιότητες των νανομορφών των ουσιών και να διασφαλιστεί η ασφαλής χρήση τους. Υπάρχουν, επίσης, ειδικές διατάξεις για τα νανοϋλικά στη νομοθεσία που αφορά τα τρόφιμα, τα βιοκτόνα και τα καλλυντικά.
Για τον ορισμό των νανοϋλικών, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει διατυπώσει μία σύσταση με βάση κατ’ αποκλειστικότητα το μέγεθος των συστατικών σωματιδίων ενός υλικού, χωρίς να υπεισέρχεται ο κίνδυνος ή η επικινδυνότητα. Αυτός ο ορισμός καλύπτει τα φυσικά, περιστασιακά ή μεταποιημένα υλικά, και υποστηρίζει την εφαρμογή των κανονιστικών διατάξεων για αυτή την ομάδα υλικών. Ωστόσο, σε κάποιους νομοθετικούς τομείς, ο καθοριστικός παράγοντας που απαιτεί την ύπαρξη νομικών υποχρεώσεων σε σχέση με τα νανοϋλικά είναι το γεγονός ότι μπορεί να έχουν διαφορετικές ιδιότητες σε σύγκριση με τα μεγαλύτερα σωματίδια.
Για να παρασκευάζονται ή να εισάγονται νόμιμα στην ΕΕ, όλες οι ουσίες που ανήκουν στο πλαίσιο του κανονισμού REACH πρέπει να έχουν καταχωριστεί. Ανάλογα με τον όγκο που διατίθεται στην αγορά, οι κατασκευαστές ή/και οι εισαγωγείς, στο πλαίσιο της καταχώρισης, πρέπει να υποβάλλουν πληροφορίες για τις επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον, καθώς και για τις επικίνδυνες νανομορφές (εκτιμώμενη έκθεση σε όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής τους).
Οι ίδιες υποχρεώσεις ισχύουν και για τα νανοϋλικά. Όταν οι ουσίες έχουν επικίνδυνες ιδιότητες, ο κανονισμός για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία (CLP) απαιτεί την κοινοποίησή τους στον ECHA, καθώς και την επισήμανση και συσκευασία τους με στόχο την ασφαλή χρήση των ουσιών.
Οι εταιρείες θα πρέπει να επιδεικνύουν διαφάνεια στην καταχώριση των ουσιών βάσει του κανονισμού REACH, και να επισημαίνουν με σαφήνεια πώς έχουν χειριστεί το θέμα της ασφάλειας των νανομορφών, π.χ. ποια μέτρα πρέπει να ληφθούν για τον επαρκή έλεγχο του πιθανού κινδύνου. Τα έγγραφα οδηγιών του ECHA παρέχουν περαιτέρω βοήθεια στις εταιρείες για τον προσδιορισμό και την καταγραφή των ιδιοτήτων των νανομορφών τους.
Εκτός από τους κανονισμούς REACH και CLP, η ΕΕ διαθέτει και ειδική νομοθεσία ανά κλάδο, για συγκεκριμένες ομάδες προϊόντων. Αυτή η νομοθεσία καλύπτει για παράδειγμα, τα βιοκτόνα, τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, τα καλλυντικά, τις φαρμακευτικές ουσίες, τα παιχνίδια, τα τρόφιμα, και τα ηλεκτρονικά είδη.
Η νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος, των εργαζομένων και των καταναλωτών συνήθως εφαρμόζεται στην ΕΕ μέσω οδηγιών. Εάν τα νανοϋλικά αποτελούν κίνδυνο για το περιβάλλον, τους εργαζομένους ή τους καταναλωτές, οι γενικοί κανόνες που θεσπίζονται από τη νομοθεσία ισχύουν για τα νανοϋλικά όπως ακριβώς και για τις άλλες μορφές μιας ουσίας. Παραδείγματα οδηγιών αποτελούν η οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, η οδηγία σχετικά με την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους που συνδέονται με την έκθεση σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες κατά την εργασία, και η οδηγία σχετικά με την ασφάλεια των παιχνιδιών.