Η χρήση των νανοϋλικών στον χώρο εργασίας
Τα νανοϋλικά παράγονται και χρησιμοποιούνται από πολλές ευρωπαϊκές βιομηχανίες, όπως οι βιομηχανίες παραγωγής χημικών ουσιών. Η παραγωγή και χρήση αυτών των υλικών διέπεται τόσο από τους κανονισμούς της ΕΕ όσο και από την εθνική νομοθεσία. Οι εργοδότες θα πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι έχουν και τις γνώσεις και τον εξοπλισμό να χρησιμοποιήσουν αυτά τα υλικά με ασφάλεια.
Επειδή η νανοτεχνολογία χρησιμοποιείται για την παραγωγή μιας μεγάλης ποικιλίας προϊόντων και λύσεων, πολλοί εργαζόμενοι είναι πιθανόν να εκτίθενται στον χώρο εργασίας τους. Τα νανοϋλικά συχνά παράγονται σε κλειστά συστήματα, αλλά η έκθεση μπορεί να προκύψει κατά τη συντήρηση ή τον χειρισμό των τελικών προϊόντων.
Τα νανοϋλικά χρησιμοποιούνται επίσης και από δευτερογενείς βιομηχανίες, όπως η αυτοκινητοβιομηχανία, οι βιομηχανίες καλλυντικών, ηλεκτρονικών, φαρμάκων, ιατρικής τεχνολογίας, και η κλωστοϋφαντουργία. Όταν τα νανοϋλικά χρησιμοποιούνται ως χρωστικές ουσίες, για παράδειγμα σε μια εφαρμογή βιομηχανικού ψεκασμού, δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της έκθεσης. Επομένως, αυτού του είδους η χρήση μπορεί να συνοδεύεται από μια σύσταση για εξαερισμό ή χρήση μέσων ατομικής προστασίας, π.χ. γαντιών. Ωστόσο, αυτό μπορεί να μην αρκεί για τη διασφάλιση της ασφαλούς χρήσης. Για αυτόν τον λόγο, υπάρχουν επίσης νομικές απαιτήσεις που προβλέπουν ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλη εκπαίδευση για να είναι σε θέση να εκτελούν την εργασία τους με ασφάλεια.
Η χρήση των νανοϋλικών στον χώρο εργασίας δεν σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος, ή ότι ο κίνδυνος δεν μπορεί να ελεγχθεί.
Ο κίνδυνος είναι το αποτέλεσμα της επικινδυνότητας x έκθεσης. Οι επικίνδυνες ιδιότητες ενός νανοϋλικού καθορίζονται από τη χημική σύνθεση και τις φυσικές του ιδιότητες, όπως μέγεθος, σχήμα, και κρυσταλλική δομή, καθώς και από τα (οικο)τοξικολογικά του αποτελέσματα.
Σήμερα, υπάρχει η υποψία ότι ορισμένα είδη νανοϋλικών, για παράδειγμα οι μακριές άκαμπτες ίνες που παραμένουν στους πνεύμονες, μπορούν δυνητικά να προκαλέσουν κυστική ίνωση ή/και φλεγμονή. Αντίθετα, το υγιές δέρμα φαίνεται να είναι σχετικά ανθεκτικό, ακόμη και σε νανοσωματίδια. Εάν τα νανοϋλικά μπορούν να διατηρηθούν μέσα στο σώμα, ενισχύεται η δυνατότητά τους να προκαλέσουν βλάβες.
Interactive garage
Click on the image below to find out how you can protect yourself from nanomaterials when working in a garage and test your nanomaterials knowledge.
The infographic was produced for the EUON with support from the European Union through the SMP-COSME programme.
This document was produced with the financial assistance of the European Union. The views expressed herein can in no way be taken to reflect the official opinion of the European Union. Neither ECHA nor the European Commission are responsible for any use that may be made of the information contained therein.
More information
- EU-OSHA Managing nanomaterials in the workplace
- Guidance on the protection of the health and safety of workers from the potential risks related to nanomaterials at work
- RIVM Report 2007, Health impact of nanotechnologies in food production
- BAuA report 2015 (in German), “Arbeitsmedizinisch-toxikologische Beratung bei Tätigkeiten mit Kohlenstoffnanoröhren (CNT)”
- SCCS Opinion 2014, “Revision of the opinion for clarification of the meaning of the term "sprayable applications/products" for the nano forms of Carbon Black CI 77266, Titanium Oxide and Zinc Oxide”
- Guide on Safety data sheets and Exposure scenarios
- Workplace exposure to nanoparticles
- Info sheet: manufactured nanomaterials in the workplace
- Safe handling of nanomaterials and other advanced materials at workplaces
- Working safely with manufactured nanomaterials - Guidance for Workers (2014)
- An Assessment of Methods of Sampling and Characterizing Engineered Nanomaterials in the Air and on Surfaces in the Workplace (IRSST)
- Directive 2000/39/EC - first list of indicative occupational exposure limit values
- Directive 2006/15/EC - second list of indicative occupational exposure limit values
- Directive 2009/161/EC - third list of indicative occupational exposure limit values
- Directive 2017/164 - fourth list of indicative occupational exposure limit values
- Directive 2019/1831 - fifth list of indicative occupational exposure limit values
- Directive 91/322/EEC - protection of workers from the risks related to exposure to chemical, physical and biological agents at work
- Directive 2004/37/EC - carcinogens or mutagens at work
- Worldwide chemical exposure limits (ILO)
- Institute of Occupational Medicine (IOM)
- U.S. Centers for Disease Control and Prevention (CDC) - National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH)
- WHO Guidelines on Nanomaterials and Worker's Health