Gezondheid van de mens en nanomaterialen
We worden voortdurend blootgesteld aan diverse chemische stoffen, waaronder nanomaterialen, bijvoorbeeld via de lucht die we inademen, het voedsel dat we eten, de kleding die we dragen of de sportuitrusting die we gebruiken. Vanwege het wijdverspreide gebruik van deze materialen in de maatschappij en onze toegenomen blootstelling eraan, is het belangrijk dat we inzicht hebben in de mogelijk schadelijke effecten ervan op onze gezondheid.
Het potentiële gezondheidsrisico van een nanomateriaal wordt beoordeeld door middel van toxicologisch onderzoek gericht op een specifiek orgaan, zoals de lever, de nieren of het bloed, en de blootstellingsroute, bijvoorbeeld inname, inademing of huidabsorptie.
Bijvoorbeeld:
- In mutageniciteitsonderzoeken wordt onderzocht in hoeverre een chemische stof veranderingen in het genetische materiaal van een cel veroorzaakt.
- In onderzoeken naar toxiciteit bij inademing wordt beoordeeld wat de effecten zijn van zwevende nanomaterialen als ze in de longen terechtkomen.
- In onderzoeken naar reproductietoxiciteit wordt gekeken naar de effecten op de vruchtbaarheid en de ontwikkeling van nakomelingen.
- Bij huidonderzoek wordt gekeken naar de effecten van nanomaterialen die door de huid worden geabsorbeerd.
Toxicologisch onderzoek naar nanomaterialen brengt uitdagingen met zich mee. Vanwege de grootte en het oppervlak van deze materialen is de absorptie ervan slecht of hebben ze een lage oplosbaarheid en kunnen de eigenschappen ervan moeilijker worden geanalyseerd dan die van andere chemische stoffen.
Een van de hoofddoelstellingen bij het vaststellen van een risico is erachter te komen wat de relatie is tussen de dosis van een stof en de ernst van het effect ervan (de ‘dosis-effectrelatie’). Door middel van toxicologisch onderzoek kan worden bepaald wat de dosisdrempel is waaronder kan worden aangenomen dat er geen effecten zullen optreden. Boven deze drempel moet het potentiële risico worden beheerst en beheerd door onze blootstelling eraan tot een minimum te beperken.