Nanomaterjali u mutazzjonijiet
Il-mutazzjonijiet huma bidliet fil-materjal ġenetiku taċ-ċelloli jew tal-organiżmi u l-kapaċità li jikkawżaw dawn il-bidliet tissejjaħ mutaġeniċità. Bħal kwalunkwe sustanza kimika oħra, nanomaterjal jista’ jikkawża wkoll mutazzjonijiet u l-mutaġeniċità hija qasam ewlieni li jista’ jintuża biex jiġu evalwati l-effetti potenzjalment dannużi tas-sustanzi kimiċi.
L-ittestjar tal-mutaġeniċità ġeneralment iħares lejn żewġ mekkaniżmi: mutazzjoni tal-ġeni – bidliet fid-DNA ta’ ġene wieħed, jew aberrazzjoni kromożomali.
L-aberrazzjoni kromożomali tista’ tkun strutturali fejn il-kromożomi jinkisru jew jiġu rranġati mill-ġdid, jew numerika fejn jinbidel l-għadd ta’ kromożomi. Dawn jistgħu jwasslu għal varjetà ta’ disturbi ġenetiċi u difetti tat-twelid.
Firxa ta’ testijiet meħtieġa biex tiġi vvalutata l-mutaġeniċità
Test wieħed ma jistax jidentifika l-mekkaniżmi mutaġeniċi kollha u għalhekk normalment tkun meħtieġa batterija ta’ testijiet.
Il-batterija tat-test li bħalissa hija rrakkomandata għall-mutaġeniċità tan-nanomaterjal tinkludi test tal-mutazzjoni tal-ġeni taċ-ċelloli mammiferi u test tal-mikronukleu taċ-ċelloli mammiferi jew test tal-aberrazzjoni kromożomika.
L-adattament ta’ linji gwida tat-testijiet għan-nanomaterjali
L-OECD tat diversi rakkomandazzjonijiet biex jiġu vvalutati b’mod xieraq in-nanomaterjali in vitro:
- In-nanomaterjali għandhom ikunu kkaratterizzati sew fil-medium sperimentali.
- Iċ-ċelloli li jikbru f’sospensjoni huma aktar sensittivi mil-linji ta’ ċelloli aderenti u għandhom jintużaw.
- Għandha tintwera l-kapaċità tan-nanomaterjali li jippenetraw ċelloli differenti. Għandhom jintużaw biss ċelloli li jistgħu jinternalizzaw b’mod effiċjenti n-nanomaterjali għall-ittestjar.
- L-ogħla konċentrazzjoni għandha tkun limitata għal 100 μg/ml jew 100 μg/cm2 (dożi ogħla mhumiex rilevanti fiżjoloġikament u jistgħu jinterferixxu mal-punteġġ minħabba depożizzjoni għolja fuq iċ-ċelloli).
- Jistgħu jintużaw diversi metodi biex jiġu mifruxa n-nanomaterjali, iżda l-protokoll NANoREG huwa metodu stabbilit sew.
In-nanomaterjali li jirriżultaw negattivi fil-batterija ta’ testijiet tal-mutaġeniċità in vitro għandhom jitqiesu mhux mutaġeniċi. Jekk wieħed mit-testijiet in vitro juri riżultat pożittiv jew jekk ma jkunx xieraq li n-nanomaterjal jiġi ttestjat in vitro, għandu jsir test ta’ segwitu in vivo , b’hekk għandu jsir ittestjar b’organiżmu ħaj. Dan jgħin biex jiġi vverifikat jekk il-mutaġeniċità osservata f’sistema in vitro tistax tiġi riprodotta f’sistema in vivo .